Thursday, 2 May 2019

शिकवताना मुलांनी विचारलेले अडचणीचे प्रश्न

            नाशिकमध्ये ,मी रोज संध्याकाळी , सहा ते सात साडे सात ,मुलांना मोफत शिकवायला जातो. आठवीच्या मराठी माध्यमाच्या मुलांना, मी इंग्रजी , गणित आणि विज्ञान हे विषय शिकवतो. ज्यांना प्रायव्हेट क्लासेस परवडत नाहीत , असे गरीब परिस्थितील विद्यार्थी ,या क्लासला येतात.
          शिकवताना ,फजितीचे आलेले दोन प्रसंग , गंमत म्हणून मी तुम्हाला सांगत आहे. दोन्ही प्रसंग, विज्ञान हा विषय शिकवताना घडलेले आहेत.
           विज्ञानात ,कीटकांच्या प्रजोत्पादनाचा विषय होता. प्रजोत्पादनाच्या दोन पद्धतींचा उल्लेख, पुस्तकात  होता. एक लैंगिक आणि दुसरी अलैंगिक ! नुसता उल्लेख होता. पण एका विद्यार्थ्याने , प्रश्न विचारला " सर , लैंगिक आणि अलैंगिक , म्हणजे काय ? " मी एकदम गांगरलोच , असा प्रश्न येईल ही अपेक्षा नसल्यानं ,मी काय उत्तर द्यायचं, याचा विचारच केला नव्हता. पण उत्तर देणं आवश्यकच होतं ! मी क्षणभर विचार केला व उत्तर दिलं. मी सांगीतलं " ज्यांना आई वडील असतात ,त्याला लैंगिक प्रजोत्पादन म्हणतात . आई वडील नसलेल्यांना, म्हणजे अमीबा प्रमाणे एकाचे दोन , दोनाचे चार , असे स्वतःचे स्वतः निर्माण होणार्‍यांना ,अलैंगिक प्रजोत्पादन म्हणतात ". मुलांना उत्तर पटलं . पुन्हा प्रश्नोत्तरे वाढली नाहीत  आणि मी सुटकेचा निश्वास टाकला.
           दुसरा एक असाच प्रसंग....कॅन्सर कुठे कुठे होतो , त्या विषयी पुस्तकात उल्लेख होता. त्यात कॅन्सर स्तनांना होउ शकतो , असे लिहीले होते. इतक्यात एका मुलीने मला थांबवले आणि " सर , स्तन म्हणजे काय ? " असा प्रश्न केला. हा ही प्रश्न ,मला अनपेक्षितच होता. मी गांगरून गेलो. आता हिला काय सांगायचं ? पण थोडा विचार केला आणि म्हणालो " आपण लहान असताना आईचे दूध पितो , ते कुठून पितो ? त्या भागाला स्तन असे म्हणतात ". त्या विद्यार्थिनीला व इतर सर्व विद्यार्थ्यांना माझं उत्तर पटलं आणि माझी सुटका झाली.

No comments:

Post a Comment