Saturday, 28 December 2019

श्री. दिलीप आपटे ...एक निरपेक्ष समाजोध्दारक....

             आज मी तुम्हाला ,एका वेगळ्याच व्यक्तीची ओळख करून देणार आहे ! त्यांचे नाव आहे श्री. दिलीप आपटे. त्यांना कोणी आदरणीय आपटे सर , आदरणीय आपटे गुरूजी, या नावाने ही ओळखतात . मी त्यांना लहानपणा पासून ओळखतो. मिरज शहरात आम्ही एकाच गल्लीत रहात होतो. पायाने अधू असलेला पण  तल्लख बुध्दीमत्तेचा दिलीप सर्वांनाच माहिती होता. शैक्षणिक करीयर अतिशय उत्तम ! सांगली बॅंकेत उच्च पदावर नोकरी ! घरी पत्नी आणि दोन मुले ! सर्व ऐहिक सुखांचा लाभ घेत, संसार उत्तम चाललेला ! अचानक चेन्नईला बदली झाली. तिथले वातावरण आणि एकूणच, बॅंकेतल्या नोकरीचा कंटाळा आणि वीट आल्याने ,त्यांनी नोकरीचा राजिनामा दिला आणि  मिरज गाठले.
              पूर्वी संस्कृतचा व्यासंग होताच ! त्यांनी श्रीमद् भगवद् गीता आणि श्रीमद् भागवताचा अभ्यास सुरू केला. उत्तम बुध्दीमत्ता असल्याने, त्यातील  गुह्यतम ज्ञान अगदी थोड्या कालावधीतच त्यांनी आत्मसात केले.  तसेच त्या अनुषंगाने वेद , उपनिषदे आणि इतर अध्यात्मिक ग्रंथ यातील ही ज्ञान, त्यांनी  अल्पावधीतच ग्रहण  केले . त्या नंतर ते स्वतः श्रीमद् भगवद् गीता आणि श्रीमद् भागवतावर प्रवचन देउ लागले. त्यांच्या सुश्राव्य आणि ओघवत्या भाषेतील प्रवचनाने ,श्रोतृगण मंत्रमुग्ध होउ लागला. महाराष्ट्रात व महाराष्ट्रा बाहेर ही, त्यांची प्रवचने होउ लागली. पण प्रकृति साथ देईना , तब्बेतीच्या तक्रारी वाढू लागल्या .
             त्यातच त्यांनी मिरजेत " गीता फाउंडेशनची " स्थापना केली त्या फाउंडेशन तर्फे, " प्राजक्त " हे अध्यात्मिक पाक्षिक सुरू केले. त्यात तरूणांनी, आपले कर्तव्य कर्म चोख पार पाडावे ,पण त्याच बरोबर ,आपल्या समृृृृृृृध्द भारतीय तत्वज्ञानात्मक अध्यात्माचा अभ्यास ही करावा ,अशा आशयाचे लेख  त्यांनी स्वतः लिहीले आणि आज ही लिहीत आहेत . स्वतःच्या गीता प्रवचनांचे पुस्तक , त्यांनी लिहून प्रसिध्द केले आहे. श्रीमद् भगवद् गीता आणि श्रीसमर्थांच्या दासबोधाच्या जशा परिक्षा असतात ,तशा श्रीमद् भागवताच्या परिक्षा घेण्यासाठी त्यांनी सर्व तयारी केली , तो उपक्रम ही सध्या, गीता फाउंडेशन मार्फत हाती घेण्यात आलेला आहे.
               मध्यंतरी मिरजेतच ,महापालिकेच्या प्राथमिक आणि माध्यमिक शाळेतील अप्रगत मुलांच्यासाठी ,त्यांनी वर्ग घेतले. या वर्गांना अतिशय उत्तम प्रतिसाद मिळाला. तसेच गीता फाउंडेशन मार्फत , हुषार पण परिस्थितीने शिकू न शकणार्‍या विद्यार्थ्यांना, आर्थिक मदत दिली जाते. हा उपक्रम ही उत्तमपणे आणि अव्याहत चालू आहे. या उपक्रमा मार्फत शिक्षण घेउन ,कांही विद्यार्थी डाॅक्टर , इंजिनीयर आणि वकील ही झालेले आहेत , होत आहेत .
          विश्व शांती साठी , " विष्णूसहस्त्रनामाची " बारा कोटी आवर्तने, सामुहिक रीत्या  करण्याचा संकल्प, त्यांनी सध्या सोडला आहे. या उपक्रमात माझ्या माहिती प्रमाणे, भारतातून आणि देशविदेशातून ,किमान वीस ते पंचवीस हजार श्रध्दाळू भक्तगण, सामील आहेत. नाशिक मध्येच किमान दहा ते पंधरा मंडळे वेगवेगळ्या मंदिरात किंवा घरात " विष्णूसहस्त्रनामाची " आवर्तने करीत असतात. या उपक्रमासाठी श्री. आपटे सरांनी ,स्वतंत्र वेबसाईट डिझाईन करून घेतली आहे.
             समाजाच्या उत्थानासाठी, एक माणूस काय काय करू शकतो , याचे मूर्तिमंत उदाहरण म्हणून श्री. आपटे सरांचे नाव अग्रक्रमाने घ्यावेच लागेल !
             श्री. आपटे सर हे अत्यंत साधेपणाने राहतात. ते समाज उत्थानासाठी एवढी कामे करतात, पण  या कामांच्या  मुळे निर्माण होऊ शकणार्‍या ,  अभिमानाचा  किंवा अहंकाराचा लवलेश , त्यांच्या वागण्या बोलण्यात तुम्हाला कधी ही ,दिसणार नाही.
             फोटोत दिसत आहेत ते श्री. दिलीप आपटे सर ! समाजोत्थानासाठी निरपेक्षपणे झटणार्‍या ,अशा या आदरणीय व्यक्तीमत्वाला शतशत प्रणाम !

Wednesday, 18 December 2019

डाॅ. शरद व सौ. सरोज म्हसकर....एक १००%अनुरूप जोडी....

           आज मी तुम्हाला ओळख करून देणार आहे , ती अशा दांपत्याची की, ते दोघे ही उत्कृष्ठ चित्रकार आहेत , दोघे ही साहित्यिक आहेत , संगीत रसिकाग्रणी आहेत. परमेश्वर अशी जोडी, फार क्वचितच जमवतो. सर्व साधारणपणे ,जोडीतील नवरा बायको एकमेकांना पूरक असतात. पण एकमेकांची Mirror image असलेली जोडपी पहायला मिळणे ,हा भाग्य योगच म्हणायला हरकत नाही.
              मी या बाबतीत नक्कीच भाग्यवान आहे. माझ्या माहितीतील डाॅ. शरद म्हसकर आणि सौ. सरोज म्हसकर  हे जोडपे असेच " एकमेकांचे प्रतिबिंब " असलेले एक दुर्मिळ असे जोडपे आहे.
               दोघांना ही, चित्रकलेची अतोनात आवड आणि जाण आहे.  स्वतःच्या बंगल्यात त्यांच्या दोघांच्या, चित्रे काढण्याच्या दोन स्वतंत्र खोल्या आहेत. सकाळचे सगळे अन्हिक आवरले की, साधारण अकराच्या सुमारास दोघेही आपापल्या खोलीत जाउन, वेगवेगळ्या विषया वरची सुंदर रंगसंती असलेली , पाहणार्‍याला नक्कीच आनंद देतील अशी चित्रे काढून, ते स्वतः ही आनंद मिळवतात. त्यांची चित्रे त्या क्षणी स्वानंदासाठीच असतात. दोघे ही एकमेकांची चित्रे पाहून मनमुराद आनंद लुटतात. मी दोघांची ही चित्रे पाहिली आहेत. खूपच छान आणि  उत्तम चित्रांचा खजिना पाहिल्याचे समाधान ,मला निश्चितच मिळाले. त्या दोघांचे लग्न ही चित्रकलेच्या प्रेमापोटीच जमले आहे. डाॅक्टर शरद यांनी , साखरपुड्याच्या दिवशी आपल्या होणार्‍या भावी पत्नीला म्हणजे रोझा यांना ,( त्यांचे माहेरचे लाडके नाव रोझा आहे ) , सोन्याच्या अंगठी सह , एक उत्तम चित्रच भेट दिले. अशी ही आगळी वेगळी भेट ,त्यांना ही मनस्वी आवडली . हा एक वेगळा सुयोग आहे.
                  दोघांना संगीतामध्ये, जबरदस्त इंटरेस्ट आहे. जुन्या हिंदी गाण्यांचे, ते दोघे ही अक्षरशः वेडे आहेत . पूर्वी गाण्यांच्या रेकाॅड्स असत. त्याचा ही त्यांच्याकडे भरपूर साठा होता. नंतर कॅसेट्स आल्या , त्यांचा ही अमर्याद साठा त्यांनी केला , नंतर पेनड्राईव्ह्ज आले. त्यात एकावेळी हजारो गाण्यांचा संग्रह त्यांनी केला. मी त्यांच्या घरी गेलो त्यावेळी " कारवाॅं " वर ते दोघे संगीतच ऐकत होते.
              दोघांना साहित्याची ही प्रचंड आवड आहे. नामवंत साहत्यिकांचे साहित्य ते वाचतातच , पण त्या दोघांनी स्वतःची साहित्य निर्मिती ही केलेली आहे. सौ. सरोज वहिनींचा काव्य संग्रह आणि डाॅक्टरांचा स्फूट लेखांचा संग्रह प्रसिध्द झाला आहे.
                थोडक्यात " Made for each other " असे हे जोडपे, परमेश्वराने अतिशय आनंदात असताना बनविलेले आहे. हा एक मोठा दुर्मिळ योग आहे. डाॅक्टर शरद म्हसकरांचे वय साधारण सत्त्याहत्तरच्या आसपास आहे . सौ. सरोज वहिनींचे ,त्यांच्या पेक्षा  दोन पाच  वर्षांनी कमी असेल. त्यांचा
 " अानंदवन " हा बंगला , त्या दोघांच्या रसिकतेची साक्ष देणारा आणि चांगला ऐसपैस आहे. बंगल्यात वावरताना आणि बंगल्याचे आवार पाहताना , त्या दोघांच्या रसिक मनाची साक्ष पावलो पावली दिसते. बंगल्यात डाॅक्टरांनी स्वतः बनविलेल्या  त्यांच्या आई , वडीलांच्या आणि एका नउवारी तील पुरंध्रीच्या , प्लास्टर आॅफ पॅरिसच्या निवडक मूर्ति, लक्ष वेधून घेतात.
               डाॅ. शरद व सौ. सरोज वहिनी यांना दोन मुले व एक मुलगी आहे. एक मुलगा पुण्यात व बाकीचे दोघे परदेशात असतात. नाशिकमध्ये ते दोघेच असतात, पण छान स्वानंदात रममाण झालेले दिसतात.
              डाॅ. शरद म्हसकर आणि सौ. सरोज म्हसकर यांना दोघांना " जीवेत शरदः शतम् " अशी सदिच्छा देतो व थांबतो.

Friday, 6 December 2019

अविनाश कुलकर्णी ...आयुष्याकडे पाहण्याची सकारात्मक दृृृृृष्टी.....

               सन १९९० , इंजिनीयरिंगच्या शेवटच्या  वर्षाला शिकणारी मुले ,एका धरणावर  ट्रिपला गेली होती. शेवटचे वर्ष पूर्ण करून, इंजिनीयरिंगची पदवी मिळाली की, कोण कुठे जाईल सांगता येत नाही. पुन्हा असे सगळे एकत्र कुठले जमायला ?  थोडक्यात एंजाॅयमेंटचा मूड होता.
                इतक्यात धरणावरून कोणी तरी ,खाली पडल्याचा आवाज आला. पडलेला मुलगा साठ फूट खोल , धरणाच्या उतारा वरून, आपटत आपटत खाली जाउन, बेशुद्ध  पडला होता. त्याला सर्वांनी कसंबसं वर आणलं आणि जवळच्या हाॅस्पिटल मध्ये नेलं. तिथे समजलं की, हा अपघात भयंकर आहे व त्याला चांगल्या मोठ्या हाॅस्पिटल मध्ये अॅडमिट करण्याची गरज आहे. तातडीने त्याला मोठ्या सुसज्ज हाॅस्पिटलमध्ये नेलं गेलं.  तिथे जवळ जवळ दोन महिने ,विविध उपचार व आॅपरेशन्स झाली , पण विधिलिखित बदललं नाही. तो मुलगा ,पाठीच्या मणक्याला झालेल्या दुखापतीने ,कायमचा अपंग झाला. व्हिलचेअर शिवाय, तो इकडून तिकडे जाउ  शकत नाही , ही आजची वस्तूस्थिती आहे.
                पण आलेल्या परिस्थितीवर, मात करून ,आपले जीवन कसे सुसह्य करून घ्यावे, याचा आदर्श वस्तूपाठ त्याने घालून दिलेला आहे. आपला फोटोग्राफीचा छंद ,त्याने आपला जीवनाधार बनविला आहे. विविध फोटो काढण्यासाठी त्याने काय काय उपद्व्याप केले, ते ऐकून तुम्ही स्तिमित व्हाल.
१५ जानेवारी २०१० रोजी भारतात,  कन्याकुमारी परिसरात ,कंकणाकृति सूर्यग्रहण दिसणार होतं. हा दुर्मिळयोग कॅमेर्‍यात टिपण्यासाठी , व्हिलचेअरसह रेल्वेनं हा पठ्ठ्या ,कन्याकुमारीला गेला आणि तो दुर्मिळ प्रसंग, त्याने आपल्या कॅमेर्‍यात कैद केला. तसेच सूर्य बिंबा  वरून जाणार्‍या ,शुक्राचा फोटो , त्याने अशीच वेगळी शक्कल लढवून ,आपल्या कॅमेर्‍यात सामावून टाकला. दोन महिन्या पूर्वी ,भारताने चांद्रयान दोन सोडले. तो प्रसंग टिपण्यासाठी हा श्रीहरिकोटाला गेला. तिथल्या परवानग्या काढल्या आणि तो प्रसंगही त्याने, आपल्या कॅमेर्‍यात पकडला. निसर्गचित्रे , विविध प्राणी आणि पक्ष्यांचे सुंदर व देखणे फोटो काढण्यासाठी, त्याने घेतलेले परिश्रम ऐकून ,तुम्ही अक्षरशः थक्क व्हाल !
              त्याच्या अशा सुंदर सुंदर फोटोंची प्रदर्शने पुणे , सातारा , सांगली येथे झाली आहेत. भारतीय राष्ट्रीय फोटोग्राफी स्पर्धेत , त्याने आपल्या फोटोंची दखल घ्यायला लावली आहे.
           तुम्हाला आता उत्सुकता लागली असेल की , मी ज्याच्या विषयी बोलतोय तो आहे तरी कोण ?
           तो आहे,माझा मामेभाऊ , चि. अविनाश अनंत कुलकर्णी. B.E (इलेक्ट्राॅनिक्स ) पदवीधर  ! सध्या मुक्काम कोल्हापूर ! कोल्हापुरातल्या " हेल्पर्स आॅफ दी हॅन्डिकॅप्ड " या संस्थेच्या ,होस्टेल मध्ये तो राहतो व तिथल्या वर्कशाॅपचा इनचार्ज या नात्याने, काम पाहतो.
            खाली फोटोत आहे तो जीवनाकडे सकारात्मक दृष्टीने पाहणारा आणि आपल्याला ही पहायला शिकविणारा , चि. अविनाश अनंत कुलकर्णी !